ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
ΑΝΑΒΛΟΧΟΥ
μαρτυρούν οικισμό 9ου - 6ου αι. π.Χ.
Σύμφωνα με το¨ Διαρκή Κατάλογο¨ των κηρυγμένων αρχαιολογικών
χώρων και μνημείων της Ελλάδας η
ταυτότητα του αρχαιολογικού χώρου Αναβλόχου είναι:
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΝΗΜΕΙΟΥ
Ονομασία Μνημείου
|
Οχυρώσεις και
θολωτοί τάφοι στη θέση Ανάβλοχος
|
Περι Ενότητα / Δήμος /
Δημ Ενότητα / Κοινότητα / Οικισμός
|
ΛΑΣΙΘΙΟΥ / ΑΓΙΟΥ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ / ΒΡΑΧΑΣΙΟΥ / Τοπική Κοινότητα Βραχασίου /
|
Θέση
|
Ανάβλοχος
|
Τύπος Κήρυξης
|
αρχαιολογικός χώρος
|
Είδος Μνημείου
|
Αμυντικά
Συγκροτήματα, Νεκρικοί Χώροι και Μνημεία, Αρχαιολογικές Θέσεις
|
Χρονική Περίοδος
|
Αρχαιότητα
|
Φορέας Προστασίας
|
ΚΔ' ΕΠΚΑ
|
Έδρα Φορέα Προστασίας
|
Άγιος Νικόλαος
|
Αριθμός Υπουργικής
Απόφασης, Αριθμός ΦΕΚ
|
ΥΑ
ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Α/Φ31/24456/1834 π.ε./5-5-1976, ΦΕΚ 699/Β/26-5-1976
|
Ο Ανάβλοχος είναι ορεινή και βραχώδης τοποθεσία που δεσπόζει
στα βορειοδυτικά της σκάφης του Μεραμπέλλου. Ο χώρος με το μεγαλύτερο
αρχαιολογικό ενδιαφέρον, σε μια περιοχή με πλήθος ενδείξεων για διαχρονική και
εκτεταμένη κατοίκηση, βρίσκεται στις κορφές βόρεια του χωριού Βραχάσι, όπου
οδηγεί ένας λιθόστρωτος ανηφορικός δρόμος μισής ώρας πορείας. Ο οικισμός του
Αναβλόχου εντοπίστηκε από το Mariani ο οποίος περιέγραψε τοίχους κυκλώπειας
τοιχοδομίας στη θέση Βίγλα, χρονολογημένους στην Πρωτομινωική και Μεσομινωική
περίοδο. Η γεωμετρική και αρχαϊκή πόλη εκτεινόταν στο πλάτωμα του Κάτω
Κεντουκλά και στις τρεις κορφές που τον κυκλώνουν. Ο χώρος ερευνάται
συστηματικά τα τελευταία χρόνια από την ΚΔ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών
Αρχαιοτήτων. Εκεί έχει εντοπιστεί και μικρή ποσότητα κεραμικής Υστερομινωικής
ΙΙΙΓ περιόδου σε έκταση 100 x 60 μέτρα. Έρευνες της Γαλλικής Αρχαιολογικής
Σχολής, της Ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και τυχαία ευρήματα ντόπιων έχουν
οδηγήσει στον εντοπισμό εκτός του οικισμού και των οχυρώσεων, ενός ιερού στη
θέση Κακό Πλάι και δυο νεκροταφείων στη θέση Λαμί και Καλαρίτη.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ "ΜΠΟΥΦΟΣ"
Στο Σίσι, συγκεκριμένα στο λόφο Κεφάλι (ή Μπούφος) και μόλις 4χμλ
μακριά από το περίφημο ανακτορικό συγκρότημα των Μαλίων, βρίσκονται τα ερείπια
ενός αρχαίου οικισμού και ενός νεκροταφείου ηλικίας 4.000ετών.
Οι ανασκαφές ξεκίνησαν το 2007 από το Καθολικό Πανεπιστήμιο του Leuven(Λουβαίν)
και υπό την επίβλεψη της Βελγικής
Αρχαιολογικής Σχολής στην Αθήνα. Την
εποπτεία των ανασκαφών έχει αναλάβει ο Jan Driessen,καθηγητής του Καθολικού
Πανεπιστημίου της Λουβαίν. Συμμετέχει,ακόμη, η Ilse Schoep ,καθηγήτρια στο Καθολικό Πανεπιστήμιο του leuven και μια ομάδα γαλλόφωνων, φλαμανδόφωνων και
γερμανόφωνων επιστημόνων και φοιτητών από το Βέλγιο.
Η στρατηγική σημασία του οικισμού
1)Ο λόφος Κεφάλι παρουσιάζει ένα ενδιαφέρον σχήμα και οι απόκρημνες
ανατολικές και δυτικές του πλαγιές του
προσέδιδαν ένα επιπλέον αμυντικό
πλεονέκτημα . Αυτό μαρτυρά και η ανεύρεση ενός ογκώδους τείχους ,προφανώς
αμυντικού χαρακτήρα, στην ανατολική πλευρά του λόφου.
2)Ο οικισμός βρίσκεται σε ένα εμπορικό και επικοινωνιακό
σταυροδρόμι, καθώς ταξιδιώτες και αγαθά με προορισμό τα Μάλια ή την ανατολική
Κρήτη έπρεπε να περάσουν από το λόφο Κεφάλι διαμέσου του φαραγγιού Σεληνάρι (διαδρομή που
ακολουθεί και ο σύγχρονος δρόμος).
3)Τα μικρά φυσικά λιμάνια δεξιά και αριστερά του λόφου
προσέφεραν εξαιρετικές δυνατότητες αγκυροβόλησης σε αντίθεση με τα Μάλια που
δεν είχαν λιμάνι. Το γεγονός αυτό γεννάει ερωτήματα ως προς το ρόλο του Σισίου
στη σύνδεση του ανακτόρου με το θαλάσσιο εμπορικό δίκτυο.
Ευρήματα
- · Ερείπια ενός ογκώδους τείχους, αμυντικού χαρακτήρα στην ανατολική πλαγιά του λόφου
- · Η Νεκρόπολη στην βόρεια πλαγιά του λόφου. Εκεί βρέθηκαν πρωτογενείς τάφοι ενηλίκων και νεογνών σε μεγάλα αποθηκευτικά αγγεία (πίθους), αλλά και σε μικρούς θαλαμωτούς τάφους. Η νεκρόπολη χρησιμοποιήθηκε από την ΠΜ ΙΙΑ (2750 – 2400π.Χ.) έως τη ΜΜ ΙΙ (1750 π.Χ. ) περίοδο.
- · Ο οικισμός στην κορυφή του λόφου. Εξέχουσα θέση στον οικισμό έχει ένα μεγάλο κτήριο με επιφάνεια 40 επί 25μ. και εντυπωσιακή αρχιτεκτονική. Επίσης , στον οικισμό έχουν εντοπιστεί τείχη , μεγάλα και μικρά κεραμικά αγγεία,λιθινα εργαλεία και αγγεία, οστά ζώων κτλ.
- · Ένα κτήριο στη βορειο-δυτική πλευρά της κορυφής του λόφου που χρονολογείται περίπου το 2000 π.Χ και χρησιμοποιούνταν μάλλον για τελετουργίες. Εδώ βρέθηκαν αγγεία των οποίων η προέλευση είναι από την περιοχή των Χανίων.
- · Βρέθηκαν ακόμη τελετουργικά αγγεία καθώς και ένας αριθμός θαλάμων με διάφορα κινητά ευρήματα.
- · Εντοπίστηκε ,επίσης, άλλο ένα μεγάλο κτήριο στο νοτιοανατολικό άκρο της κορυφής του λόφου.
- · Τα εργαστήρια . Στη βορειοδυτική πλευρά του λόφου βρέθηκαν ερείπια που αποτελούσαν πιθανότατα μέρος ενός βιομηχανικού χωριού. Ένα από τα κτήρια περιείχε μεγάλες ποσότητες βαριδίων αργαλειού, μια χάλκινη θήκη με βελόνες και εγκαταστάσεις αργαλειού, οπότε οι αρχαιολόγοι οδηγούνται στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για εργαστήρι υφασμάτων. Το εργαστήριο αυτό καταστράφηκε περίπου το 1530 π.Χ, περίπου την περίοδο της έκρηξης του ηφαιστείου της Σαντορίνης.
(Πηγή:
SISSI ARCHAELOGIKAL PROJECT, Βελγικές ανασκαφές στην Κρήτη, Copyright: J.Driessen,UCL 2009)
